Να υποχρεωθεί η τρόικα σε αυτοαξιολόγηση και αυτοκριτική!

Δεν υπάρχει τίποτε πιο εύκολο από τον… εύκολο στόχο. 

Και «εύκολος στόχος» εδώ και πάνω από δυο χρόνια είναι οι εκπρόσωποι των δανειστών μας, η περίφημη τρόικα. 

Στην αρχή, μέσα στην γενική αμεριμνησία μας – ήταν πρόσφατο και το «λεφτά υπάρχουν» - τους αντιμετωπίσαμε στο γνωστό πλαίσιο του life style: Πού πάνε, πού τρώνε, πού νοικιάζουν…
 

Μετά, άρχισε να μας ενοχλεί το ύφος τους, ο τρόπος που έμπαιναν σε υπουργεία και υπηρεσίες, οι ειρωνείες, τα χαμόγελα, τα υπονοούμενα.

Έτσι, βάλαμε απέναντι τρία άτομα και αρχίσαμε να… εκτονωνόμαστε!

Καθώς ο καιρός περνούσε, όμως, αποδείχθηκε πως ήσαν λανθασμένοι και οι δύο τρόποι αντιμετώπισης. 

Πρώτον, διότι η τρόικα δεν ήλθε με το έτσι θέλω στη χώρα μας, αλλά επειδή εμείς την καλέσαμε – για την ακρίβεια την κάλεσε μια εντελώς νόμιμα εκλεγμένη (και με δέκα μονάδες διαφορά) κυβέρνηση. 

Δεύτερον, διότι ο εύκολος στόχος μας εμπόδισε να δούμε τα δικά μας σφάλματα. 

Και τρίτον, διότι ουδέποτε ετέθη και η ίδια η τρόικα ενώπιον των δικών της σφαλμάτων. 

Τώρα, τους περιμένουμε να επιστρέψουν στην Αθήνα στις 24 Ιουλίου για να καταλήξουν στην τελική τους έκθεση. 

Εδώ βρίσκεται το κρίσιμο σημείο. 

Είναι γνωστό ότι τους τελευταίους μήνες – με αποκορύφωμα τους εκλογικούς – δεν έχει προωθηθεί το παραμικρό. 

Παρ’ όλα αυτά, η ελληνική (τρικομματική) κυβέρνηση οφείλει να κάνει τα πάντα ώστε να εξασφαλίσει μια όσο το δυνατόν πιο ήπια έκθεση, παραδεχόμενη τις καθυστερήσεις, αλλά και υποδεικνύοντας στην τρόικα τα δικά της σφάλματα. 

Να υποχρεωθεί η τρόικα σε… αυτοαξιολόγηση! Να κάνει κι’ αυτή την αυτοκριτική της! Να παραδεχτούμε τα σφάλματά μας και να παραδεχτούν τα δικά τους!

Να δημιουργήσουμε τις συνθήκες - με την γνωστή και δοκιμασμένη μέθοδο του μαστίγιου και του καρότου - για να κερδίσουμε χρόνο, τον οποίο οφείλουμε αυτή τη φορά να αξιοποιήσουμε.
  
Επιχειρήματα υπάρχουν πολλά: 

Στις 8 Αυγούστου του 2010, ο λεγόμενος «σκληρός» της τρόικας Σερβάζ Ντερούζ είχε δηλώσει σε συνέντευξή του στο «Βήμα της Κυριακής» πως ο προϋπολογισμός βρισκόταν… πάνω από τους στόχους και τα έσοδα αυξάνονταν. 

Δήλωνε μάλιστα και… «εντυπωσιασμένος» από την πρόοδο και εξαιρετικά αισιόδοξος για το δεύτερο εξάμηνο (του 2010, για να μην ξεχνιόμαστε). 

Και ξεκαθάριζε πως η τρόικα ζητά «αλλαγές και όχι απολύσεις». 

Είχε προηγηθεί η δήλωση της τρόικας της 5ης Αυγούστου (του 2010, ε;) για την πορεία της ελληνικής οικονομίας μετά από τον έλεγχο που είχαν διενεργήσει μεταξύ 26ης Ιουλίου και 5ης Αυγούστου (του 2010, να μην τα ξαναλέμε). 

Σύμφωνα με αυτήν (την δήλωση) το πρόγραμμα είχε ξεκινήσει να υλοποιείται «δυναμικά», είχαν ικανοποιηθεί όλα τα ποσοτικά κριτήρια απόδοσης κατά τον Ιούνιου του 2010 «καθοδηγούμενα από την αποτελεσματική εφαρμογή του δημοσιονομικού προγράμματος», ενώ σημαντικές μεταρρυθμίσεις βρίσκονταν «σε προηγμένο στάδιο». 

Υποστήριζαν επίσης ότι «η συρρίκνωση της οικονομίας εξελίσσεται σύμφωνα με τις προβλέψεις του προγράμματος» - τρομάρα μας και τρομάρα τους! 

Επίσης: «Στον δημοσιονομικό τομέα, οι αρχές περιόρισαν τις δαπάνες του τακτικού προϋπολογισμού, πέραν των ορίων του προγράμματος. Αυτό αντιστάθμισε αποκλίσεις που προκλήθηκαν από προβλήματα σε επίπεδο πέραν του προϋπολογισμού (τοπικές αυτοδιοικήσεις, νοσοκομεία και ταμεία κοινωνικής ασφάλισης) και έτσι επιτεύχθηκε ο συνολικός στόχος που είχε τεθεί για το τέλος Ιουνίου σχετικά με έλλειμμα».

Και ακόμη: «Καλωσορίζουμε το γεγονός ότι η κυβέρνηση έδωσε εντολή για τη στρατηγική επισκόπηση του τραπεζικού τομέα, καθώς και για τον έλεγχο της δέουσας επιμέλειας σε κρατικές τράπεζες. Το Ταμείο Χρηματοοικονομικής Σταθερότητας (ΤΧΣ) που θα τεθεί σύντομα σε λειτουργία, θα παράσχει έναν σημαντικό ανασταλτικό μηχανισμό για την αντιμετώπιση δυνητικής κεφαλαιακής ανεπάρκειας. Κατά τη γνώμη μας, τα 10 δισεκατομμύρια Ευρώ, που σύμφωνα με το πρόγραμμα έχουν δεσμευθεί για το ΤΧΣ, θεωρούνται επαρκή. Εντυπωσιακή πρόοδο σημειώνουν οι διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις. Το κλιμάκιο καλωσορίζει το νόμο για την ιστορική και μεγαλόπνοη μεταρρύθμιση του συνταξιοδοτικού συστήματος που είναι σύμφωνη με τα διεθνή πρότυπα. Η υλοποίηση της πρόσφατης μεταρρύθμισης στο φορολογικό σύστημα και τη διαδικασία ετοιμασίας και εκτέλεσης του προϋπολογισμού, αποτελούν επίσης σημαντικά στοιχεία της προσπάθειας δημοσιονομικής προσαρμογής». 

Κοντολογίς, είχε αρχίσει με το καλημέρα σας η προπαγάνδα ότι «πάμε καλά» και «το πρόγραμμα είναι το ενδεδειγμένο». 

Έτσι, στις 19 Αυγούστου (του 2010), η Κομισιόν ανακοίνωνε πως η Ελλάδα πληρούσε τους όρους για να λάβει τη δεύτερη δόση. Ταρατατζούμ! 

Διότι, όπως είχε πει ο κ. Ρεν, «το πρώτο εξάμηνο του 2010 η Ελλάδα κατόρθωσε να εξυγιάνει σε εντυπωσιακό βαθμό τα δημόσια οικονομικά της και σημείωσε ταχεία πρόοδο σε μεγάλες διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις»! Ξανά ταρατατζούμ! 

Διότι, σύμφωνα με την Κομισιόν «οι δημοσιονομικές εξελίξεις το πρώτο εξάμηνο του 2010 υπήρξαν θετικές, καθώς το έλλειμμα μειώθηκε κατά 46%, ταχύτερα από τον προγραμματισμό»! Και άλλα τέτοια ενθαρρυντικά! 

Οπότε, τον Οκτώβριο (του 2010), ο κ. Παπακωνσταντίνου μας ενημέρωνε από τις Βρυξέλλες πως «υπάρχει μια ευρεία αναγνώριση ότι προχωρούμε στο σωστό δρόμο για την επίτευξη των στόχων που έχουμε θέσει. Είναι ενδιαφέρον να σημειώσουμε ότι οι αγορές ξεκινούν να ανταποκρίνονται στις προσπάθειες που έχουν γίνει». (Εδώ ταιριάζουν τουλάχιστον δύο ταρατατζούμ)! 

Γενικά, χρειάζεται βιβλίο για να καταχωρηθούν οι αστοχίες και οι αντικρουόμενες δηλώσεις των μελών της τρόικας όλα αυτά τα χρόνια. 

Πότε τα έβλεπαν όλα καλά και απένειμαν εύσημα, πότε διέψευδαν την (τότε) κυβέρνηση, πότε έπαιρναν πίσω τις δηλώσεις τους, όπως εκείνη την περίφημη περί της χαρισάμενης ζωής που περνούν οι Έλληνες συνταξιούχοι των 700 ευρώ, πότε ανακοίνωναν πρώτοι τις αποκρατικοποιήσεις και μετά διέκοπταν τις συνεντεύξεις Τύπου. 

Επιπλέον, έπεφταν συστηματικά έξω σε όλες τους τις προβλέψεις – για την ύφεση, τον πληθωρισμό και ούτω καθεξής. 

Οπότε, ζητούσαν νέα μέτρα – ενώ δεν είχαν εφαρμοστεί τα παλιά – οδηγώντας σε μια συσσώρευση απαιτήσεων που ήταν εκ των προτέρων αδύνατον να εκπληρωθούν. 

Τον Δεκέμβριο του 2010, ο Ρεν εξακολουθούσε να δηλώνει ότι «η Ελλάδα είναι στο σωστό δρόμο» και βέβαιος ότι το υπάρχον (τριετές) πρόγραμμα θα επιτύχει και θα εξασφαλίσει ανάπτυξη.  Και πως δεν θα χρειάζονταν νέα μέτρα! 

Τα αποτελέσματα είναι γνωστά: Και νέα μέτρα και κούρεμα, ενώ τώρα ζητούμε και νέα επιμήκυνση. 

Για να μην μιλήσουμε για το καταστροφικό 2011, όταν η τρόικα πηγαινοερχόταν και η περίφημη έκτη δόση εγκρίθηκε… τρεις φορές, αλλά δόθηκε με πάνω από τρεις μήνες καθυστέρηση. 

Όλα αυτά, βέβαια, σύμφωνα με την επίσημη προπαγάνδα, γίνονταν σε «θετικό και δημιουργικό κλίμα». 

Γι’ αυτό άλλωστε και τον Οκτώβριο του 2011, η τρόικα, ολοκληρώνοντας την πέμπτη επίσκεψη αξιολόγησης, διαπίστωνε «σημαντική πρόοδο των ελληνικών αρχών, ιδίως όσον αφορά τη δημοσιονομική εξυγίανση», προσθέτοντας ότι οι αποφάσεις της 21ης Ιουλίου διασφάλιζαν «την πλήρη χρηματοδότηση του προγράμματος»! 

Ούτε… ταρατατζούμ δεν προλάβαμε να πούμε! Διότι δεκαπέντε μέρες αργότερα, η Σύνοδος Κορυφής αποφάσιζε το «μεγάλο κούρεμα» - και η έκτη δόση δεν είχε έλθει ακόμη. 

Φυσικά, την εξήγηση την είχαν στην άκρη των χειλιών τους: «Η ύφεση προβλέπεται να είναι εντονότερη σε σχέση με τις προβλέψεις του Ιουνίου η δε ανάκαμψη δεν αναμένεται πριν από το 2013. Δεν παρατηρείται προς το παρόν βελτίωση της εμπιστοσύνης των επενδυτών ούτε αύξηση των επενδύσεων. Τούτο οφείλεται εν μέρει στο ότι η δυναμική των μεταρρυθμίσεων δεν έχει φτάσει στο επίπεδο εκείνο που απαιτείται ώστε να αρχίσει να μεταβάλλεται το επιχειρηματικό κλίμα. Εν τούτοις, οι εξαγωγές ανακάμπτουν - έστω και από χαμηλά επίπεδα - η δε ενδυνάμωση του τομέα των εξαγωγών σε συνδυασμό με τη συνεχιζόμενη συγκράτηση του κόστους εργασίας ανά μονάδα προϊόντος αναμένεται μεσοπρόθεσμα να οδηγήσει σε πιο ισόρροπη και διατηρήσιμη ανάπτυξη. Ο πληθωρισμός έχει μειωθεί δραστικά το τελευταίο έτος και αναμένεται να παραμείνει σε επίπεδα κατώτερα του μέσου πληθωρισμού της ευρωζώνης στο προσεχές μέλλον. 

Στο δημοσιονομικό τομέα, η κυβέρνηση πέτυχε μεγάλη μείωση του ελλείμματος στο διάστημα που μεσολάβησε από την έναρξη του προγράμματος, παρά την έντονη ύφεση. Ωστόσο, η επίτευξη του δημοσιονομικού στόχου για το 2011 δεν είναι πλέον εφικτή, εν μέρει λόγω περαιτέρω μείωσης του ΑΕΠ αλλά και λόγω αποκλίσεων στην υλοποίηση κάποιων μέτρων που είχαν συμφωνηθεί».

Τέτοια πράγματα, τόσο μεγάλη οξυδέρκεια!

Οπότε, τον Δεκέμβριο του 2011, ο εκπρόσωπος του ΔΝΤ Πολ Τόμσεν δήλωνε πως «το πρόγραμμα λιτότητας της Ελλάδας έχει βασιστεί, κατά την άποψή μας, παρά πολύ στους φόρους και πιστεύω πως ένα από τα πράγματα που είδαμε το 2011 είναι ότι έχουμε φτάσει στο όριο του τι μπορεί να επιτευχθεί μέσω της αύξησης των φόρων... Οποιαδήποτε περαιτέρω μέτρα, αν χρειαστούν, πρέπει να αφορούν τη μείωση των δαπανών»! 

Εντάξει, δεν φταίει η τρόικα που επελέγη η οδός των οριζόντιων περικοπών και της βαριάς φορολογίας. 

Ευθύνεται, όμως, για το γεγονός ότι δεν εμπόδισε τους τότε κρατούντες να ακολουθήσουν αυτή την οδό. 

Μπήκαν στη λογική «αφού το γαϊδούρι αντέχει, φόρτωνέ το». Αλλά αυτό δεν αποτελεί τεχνοκρατική βοήθεια. 

Επομένως: Επειδή αυτά που βλέπουμε τώρα, τα παρακολουθούμε εδώ και σχεδόν τρία χρόνια δίκην πρωτοκόλλου – αναβολή καταβολής δόσης, δηλώσεις Μέρκελ περί αναμονής της έκθεσης της τρόικας. 

Και επειδή πολλά εξαρτώνται από το ύφος της έκθεσης της τρόικας, ώστε να μας δοθεί χρόνος να κάνουμε επιτέλους αυτά που ποτέ δεν έγιναν, αυτή τη φορά οι εκπρόσωποι των δανειστών πρέπει να βρεθούν αντιμέτωποι και με τα δικά τους λάθη. 

Και να τους δοθεί να καταλάβουν ότι αυτή τη φορά υπάρχει κυβέρνηση με βούληση να προχωρήσει. 

Η Ελλάδα χρειάζεται χρόνο και πρέπει να τον πάρει πάση θυσία. 

Γιατί αυτή τη φορά τον χρόνο τον χρειάζεται πραγματικά…


Γράφει η Σοφία Βούλτεψη