Πού βρίσκεται ο γερμανικός χρυσός;

Μεγάλο μέρος των αποθεμάτων χρυσού της Γερμανίας είναι αποθηκευμένο στο εξωτερικό. Εδώ και καιρό όμως κανείς δεν έχει αντικρύσει τις πολύτιμες πλάκες. Το Ελεγκτικό Συνέδριο ζητά εξονυχιστικό έλεγχο.

Κυρίως σε εποχές κρίσης ο χρυσός θεωρείται ασφαλές «λιμάνι». Τώρα που η ευρωπαϊκή κρίση χρέους συνεχίζει να χτυπά κόκκινο, το «λιμάνι» αυτό μπαίνει στο στόχαστρο πολιτικών αλλά και του Ομοσπονδιακού Ελεγκτικού Συνεδρίου της Γερμανίας. Προχώρησε τα τελευταία χρόνια η γερμανική κεντρική τράπεζα σε δικούς της ελέγχους για να διαπιστώσει εάν οι χρυσές πλάκες βρίσκονται με το πραγματικό τους βάρος όντως στις κεντρικές τράπεζες των ΗΠΑ, της Γαλλίας και της Μεγ. Βρετανίας; Διότι εκεί είναι αποθηκευμένο το μεγαλύτερο μέρος των αποθεμάτων χρυσού της Γερμανίας. Στη Φρανκφούρτη, η Bundesbank φέρεται να έχει αποθηκευμένο μόλις το 30 %.

Το Ομοσπονδιακό Ελεγκτικό Συνέδριο της Γερμανίας, μια ανεξάρτητη αρχή που ελέγχει τις δημόσιες δαπάνες, ζητά εδώ και μήνες από την Bundesbank να προχωρήσει σε έναν λεπτομερή έλεγχο με ασφαλείς μεθόδους και να μην περιορίζει τις αναφορές της σε επιφανειακούς ελέγχους ή σε γραπτές διαβεβαιώσεις εκ μέρους των ξένων κεντρικών τραπεζών. Το ελεγκτικό συνέδριο ζητά τα αυτονόητα, σχολιάζει ο Φόλκερ Χελμάγερ, επικεφαλής οικονομολόγος της Bremer Landesbank.

Τα ευρωπαϊκά αποθέματα

Μετά τις ΗΠΑ (8.133 τόνοι), η Γερμανία διαθέτει τα μεγαλύτερα αποθέματα χρυσού στον κόσμο. Η αξία των συνολικά 3.396 τόνων ξεπερνά τα 133 δις ευρώ. Σύμφωνα με το Παγκόσμιο Συμβούλιο Χρυσού, οι χώρες της ευρωζώνης διαθέτουν συνολικά 10.787 τόνους χρυσού, με τη Γερμανία να κατέχει τη μερίδα του λέοντος και με την ίδια την ΕΚΤ να διαθέτει 502 τόνους. Ποια είναι η εικόνα στις χώρες της κρίσης; Σε 2.451 τόνους υπολογίζονται τα αποθέματα χρυσού της Ιταλίας, σε 382 της Πορτογαλίας, σε 281 της Ισπανίας ενώ σε 111 της Ελλάδας.

Γιατί όμως μεταφέρθηκε στο εξωτερικό το μεγαλύτερο μέρος των γερμανικών αποθεμάτων; Πολλοί υποστηρίζουν ότι τα αίτια θα πρέπει να αναζητηθούν στην εποχή του Ψυχρού Πολέμου και τους φόβους διένεξης μεταξύ Ανατολής και Δύσης, των ΗΠΑ και της τότε Σοβιετικής Ένωσης. Το επιχείρημα ακούγεται λογικό, σχολιάζει ο ιστορικός οικονομίας Βέρνερ Αμπελσχάουζερ, κυρίως όσον αφορά τη μεταφορά και αποθήκευση του χρυσού στις ΗΠΑ, δεν δικαιολογεί όμως και τη μεταφορά τους στη γειτονική Γαλλία και τη Μεγάλη Βρετανία.

Γιατί μεταφέρθηκε ο χρυσός;

Ο ίδιος πιστεύει ότι οι λόγοι ήταν διαφορετικοί. Πολλοί ξεχνάνε σήμερα, όπως λέει, ότι όταν ζούσε το οικονομικό της θαύμα στα τέλη της δεκαετίας του 1950, η Γερμανία είχε τεράστια πλεονάσματα στα ισοζύγια πληρωμών σε βάρος των δυνάμεων της Δύσης. «Η Γερμανία χρειαζόταν τη στρατιωτική τους προστασία την ώρα που Αμερικανοί, Βρετανοί και Γάλλοι βρίσκονταν διαρκώς σε δεινή οικονομική θέση». Οι χώρες αυτές έλαβαν τότε και δάνεια από τη Γερμανία. «Φαντάζομαι ότι πέρα από τα δάνεια υπήρχε και μια ‘συμφωνία κυρίων’ που έλεγε: εντάξει, εμείς αποθηκεύουμε το χρυσό μας σε εσάς, έτσι οικοδομείται και ένα κλίμα εμπιστοσύνης. Και εσείς μπορείτε -και αυτή ήταν η σιωπηρή συμφωνία-, να εξυπηρετηθείτε εάν υπάρχει ανάγκη», λέει ο ιστορικός. Το αντάλλαγμα, σύμφωνα με τον ίδιο, ήταν η εγκατάσταση ξένων στρατιωτικών βάσεων στη Γερμανία, που τόσο χρειάζονταν οι Γερμανοί την εποχή εκείνη.

Εν τω μεταξύ η γερμανική Bundesbank αντέδρασε στις εκκλήσεις του Ελεγκτικού Συνεδρίου υποστηρίζοντας ότι δεν υπάρχει η παραμικρή αμφιβολία για «την ακεραιότητα, τη φήμη και την ασφάλεια» των χώρων αποθήκευσης στο εξωτερικό. Το Ελεγκτικό Συνέδριο βέβαια ουδέποτε αμφισβήτησε την αξιοπιστία των ξένων κεντρικών τραπεζών, αλλά ζήτησε απλά έναν ακόμη πιο αυστηρό και εξονυχιστικό έλεγχο. Ως ένα βαθμό η ομοσπονδιακή τράπεζα φαίνεται έτοιμη να ανταποκριθεί. Τα επόμενα τρία χρόνια αναμένεται να μεταφερθούν από την Νέα Υόρκη 150 τόνοι χρυσού στη Γερμανία προκειμένου να διαπιστωθεί η γνησιότητα και η περιεκτικότητά τους.

Πηγή: Deutsche Welle