Το ανεξήγητο φαινόμενο ΔΑΠ-ΝΔΦΚ

Σε μοναδικό φαινόμενο της σύγχρονης ελληνικής πολιτικής ιστορίας τείνει να αναδειχθεί η κυριαρχία της ΔΑΠ-ΝΔΦΚ στα ελληνικά πανεπιστήμια, που φέτος έκλεισε 24 χρόνια. «Πώς τα καταφέρνει;», αναρωτιούνται πολλοί. «Έλα μωρέ – παρτάκια, εκδρομές, ρουσφετάκια, η κλασική συνταγή» δίνουν την εύκολη και αβασάνιστη απάντηση αρκετοί.

Για να ξετυλίξουμε το κουβάρι του νήματος της επιτυχίας της ΔΑΠ-ΝΔΦΚ, πρέπει να ξεκινήσουμε από το 1987, όταν για πρώτη φορά η πλειονότητα των φοιτητών εμπιστεύθηκε με την ψήφο της στις φοιτητικές εκλογές την κεντροδεξιά παράταξη.

Η κυριαρχία της ΠΚΣ, του φοιτητικού σκέλους της ΚΝΕ, ήταν μέχρι τότε αδιαμφισβήτητη στα πανεπιστήμια. Οι νέοι, όμως, είχαν αρχίσει να κουράζονται με τον ξύλινο λόγο του φοιτητικού συνδικαλισμού και αναζητούσαν κάποιον που επιτέλους θα μιλούσε για τα πραγματικά τους προβλήματα και όχι για εκείνα των κατοίκων της Νικαράγουα ή της Κούβας.

Η ΔΑΠ-ΝΔΦΚ ήρθε να καλύψει με τον καλύτερο τρόπο το κενό αυτό, εκμεταλλευόμενη μάλιστα τον κατακερματισμό των δυνάμεων της Αριστεράς (διάσπαση ΚΝΕ και Ρήγα Φεραίου). Εξέφραζε φρέσκο και νεανικό πολιτικό λόγο, άγγιζε ένα μεγάλο φάσμα των φοιτητών, μιλώντας για τα πρακτικά καθημερινά προβλήματα του πανεπιστημίου και ήξερε να «πλασάρεται» με τρόπο, ακόμα και στους λεγόμενους «απολιτίκ» φοιτητές: «be up, be ΔΑΠ» (σύνθημα των 80’s)! Όσο και αν ακούγεται παράδοξο, για πρώτη φορά φοιτητές μιλούσαν για τους φοιτητές στη γλώσσα των φοιτητών.

Κάπως έτσι ήρθε η πρώτη ιστορικά πρωτιά. Και οι 24 επόμενες; Η ΔΑΠ-ΝΔΦΚ επεδείκνυε σταθερά μια μοναδική δυνατότητα να προσαρμόζεται στις απαιτήσεις κάθε εποχής, την ίδια ώρα που ο λόγος των φοιτητικών παρατάξεων της Αριστεράς παρέμενε κουραστικά μονότονος και επαναλαμβανόμενος (αρκεί να σημειώσουμε ότι το αίτημα «έξω από την ΕΟΚ και το ΝΑΤΟ» υπάρχει ακόμα σε φυλλάδια αριστερών παρατάξεων). Την ώρα που το μόνιμο αίτημα της ΕΑΑΚ και της ΠΚΣ ήταν οι καταλήψεις και ο παραδοσιακά προτεινόμενος τρόπος δράσης οι πορείες και οι διαδηλώσεις, η ΔΑΠ παρέμενε ουσιαστικά ο μόνος εκφραστής της «ήρεμης πλειοψηφίας» της ελληνικής φοιτητικής κοινότητας.

Ταυτόχρονα, η ΔΑΠ δεν πολιτικολογούσε γενικά και αόριστα. Παρενέβη αποφασιστικά στην παθογένεια του χώρου μέσα στον οποίο λειτουργούσε, πετυχαίνοντας κάτι ξεχωριστό για τα δεδομένα του συνδικαλισμού: Μέσω των εθελοντών-μελών της, υποκαθιστά ουσιαστικά σε πολλές λειτουργίες το τελματωμένο ελληνικό πανεπιστήμιο. Ο Δαπίτης βοηθούσε τον πρωτοετή φοιτητή, μέσω της προσωπικής του παρουσίας, αλλά και μέσω των διαφόρων οδηγών και εγχειριδίων που διένειμε αφειδώς, να βρει τη διέξοδο στον κυκεώνα της γραφειοκρατίας και αρρυθμίας της σχολής του. Πολύ πριν ακόμα τα ΑΕΙ της χώρας μας ανακαλύψουν το Διαδίκτυο, οι κατά τόπους και κατά σχολές ΔΑΠ-ΝΔΦΚ είχαν ήδη ιστοσελίδες με κάθε λογής χρηστικές πληροφορίες για κάθε φοιτητή.

Τα δε forum και chatroom των ιστοσελίδων αυτών, καθώς και τα facebook pages και groups, που συγκεντρώνουν πλήθος νέων καθημερινά, δεν είναι παρά η συνέχεια στο Internet της διαδικασίας κοινωνικοποίησης που ξεκίνησε με ιδιαίτερη επιτυχία η ΔΑΠ-ΝΔΦΚ εδώ και δύο δεκαετίες. Τα πάρτι, οι χοροί και οι εκδρομές που διοργανώνει η ΔΑΠ την έχουν καταστήσει ως τον κατεξοχήν φορέα κοινωνικοποίησης στο ελληνικό πανεπιστήμιο.

Όσο για τις αμιγώς πολιτικές θέσεις; Όταν ο Γιώργος Παπανδρέου τολμούσε το 2007 να ψελλίσει την ιδέα της ίδρυσης μη κρατικών πανεπιστημίων, κάποιοι παλαιοί και νέοι Δαπίτες κάπου στο βάθος χαμογελούσαν. Από τα τέλη της δεκαετίας του ’80, η ΔΑΠ-ΝΔΦΚ είχε τολμήσει να μιλήσει για την ανάγκη ίδρυσης μη κρατικών πανεπιστημίων, αντιμετωπίζοντας επί σειρά ετών τη μήνι των υπολοίπων παρατάξεων. Το ίδιο και στις αρχές του ’90, όταν κατέθετε προτάσεις για τις μεταπτυχιακές σπουδές, το ίδιο και στα μέσα της ίδιας δεκαετίας, όταν πρότεινε την αντικατάσταση του ενός και μοναδικού διδακτικού βιβλίου με την κάρτα συγγραμμάτων. Το ίδιο και φέτος, με την παρουσίαση μιας ολοκληρωμένης πρότασης για την ανώτατη εκπαίδευση.

Με τις ρηξικέλευθες θέσεις της και κυρίως με την επιμονή σε αυτές ανεξαρτήτως των ευρύτερων πολιτικών συγκυριών, η ΔΑΠ κέρδισε με την πάροδο του χρόνου την εμπιστοσύνη της πλειονότητας των φοιτητών. Το κυριότερο: Εδώ και πολλά χρόνια, στο κλασικό δίλημμα «κατάληψη ή ανοιχτό πανεπιστήμιο» που τίθεται στις γενικές συνελεύσεις των φοιτητών, η ΔΑΠ έχει αποκτήσει το «φυσικό μονοπώλιο» της δεύτερης θέσης.

του Κώστα Παπαχλιμίντζου