Το πρόσωπο του τρόμου στο Ελ Σαλβαδόρ

Εικόνες που εγείρουν ζοφερές μνήμες δόθηκαν μόλις στη δημοσιότητα από τις αντίπαλες συμμορίες Mara Salvatruchas (MS-13) και 18 Street, την ώρα που ο κίνδυνος γενικευμένης σύρραξης είναι και πάλι ορατός, γεγονός που θα φέρει το Ελ Σαλβαδόρ πίσω στα καταστροφικά χρόνια του ακήρυχτου πολέμου που άφησε τη χώρα συντρίμμια για δύο δεκαετίες.

 

Η πρόσφατη απόφαση του Ανώτατου Δικαστηρίου της χώρας έχει βάλει ένα σημαντικό τμήμα του πληθυσμού σε μεγάλο κίνδυνο, καθώς οι φυλακές πρέπει πλέον να εφαρμόσουν σκληρότερα μέτρα στην κράτηση των συμμοριτών. 

Κι ενώ τα μέλη των σκληροτράχηλων ομάδων MS-13 και 18 Street -με τα τατουάζ να αποδεικνύουν την πίστη και την αφοσίωσή τους- δήλωσαν ότι θα εξακολουθήσουν να σέβονται την κατάπαυση του πυρός, κυβερνητικές πηγές αναφέρουν ότι μόνο έτσι δεν είναι τα πράγματα: περιμένουν δραματική αύξηση στις απαγωγές και τους φόνους των αδίστακτων συμμοριών. 



Κι αυτό γιατί η ανακωχή μεταξύ της MS-13 και της 18 Street διακυβεύεται πλέον ανοιχτά, καθώς το Ανώτατο Δικαστήριο του Ελ Σαλβαδόρ κήρυξε παράνομο τον διορισμό του David Mungia Payes ως υπουργού Ασφαλείας: ο Payes ήταν κεντρική φιγούρα στην ενορχήστρωση της ανακωχής των δύο συμμοριών, με τα μέλη τους να μετρούν πλέον περισσότερους από 60.000 ανθρώπους. 



Το σκεπτικό της απόφασης βασίστηκε στο γεγονός ότι ο Payes ήταν πρώην στρατηγός, ενώ σύμφωνα με το δικαστήριο η θέση του υπουργού οφείλει να καταλαμβάνεται μόνο από πολίτες, την ώρα που ο ακόμα και ο πρόεδρος της χώρας Mauricio Funes αντιτίθεται στην απόφαση, όπως και οι φυλακισμένοι αρχηγοί των συμμοριών.



Εκπρόσωποι μάλιστα των MS-13 και 18 Street επιβεβαίωσαν σε κοινή συνέντευξη Τύπου ότι θα συνεχίσουν να υποστηρίζουν την κατάπαυση του πυρός, υπό τον όρο βέβαια ότι θα την ακολουθήσουν κατά γράμμα και οι κυβερνητικές Αρχές.



Όσο για την ιστορία των δύο συμμοριών, αμφότερες έλκουν την καταγωγή τους από το Λος Άντζελες της δεκαετίας του '80, την ίδια ώρα που ήταν το έργο μεταναστών που κατάφεραν να διαφύγουν από τον φονικό εμφύλιο πόλεμο που έπληξε το Ελ Σαλβαδόρ. Το 1992, όταν έληξαν οι εχθροπραξίες που άφησαν τη χώρα ερείπιο, οι περισσότεροι φυλακισμένοι απελάθηκαν από τις ΗΠΑ πίσω στο Σαλβαδόρ, μεταφέροντας στις αποσκευές τους τη συμμορίτικη κουλτούρα.



Στα χρόνια που ακολούθησαν, οι μάχες των δύο συμμοριών γενικεύτηκαν σε κάθε επίπεδο, ενώ η ανακωχή ήρθε μόλις πέρυσι, με την παρέμβαση της Καθολικής Εκκλησίας: ο δείκτης ανθρωποκτονιών της χώρας έπεσε έκτοτε δραστικά.



Μεταξύ 2009-2011, σε μια χώρα 1,9 εκατομμυρίων ανθρώπων περισσότεροι από 4.000 φόνοι έλαβαν χώρα σε ετήσια βάση, ενώ από τον εγκαινιασμό της συνθήκης ανακωχής τον Μάρτιο του 2012 οι ανθρωποκτονίες έχουν πέσει στις 2.200...