Γιατί απολαμβάνουμε το χάδι

Οι άνθρωποι, οι σκύλοι, οι γάτες, οι χιμπατζήδες, οι ελέφαντες και άλλα κοινωνικά ζώα απολαμβάνουν το χάιδεμα και γενικά το απαλό άγγιγμα. Τώρα, για πρώτη φορά, νευροβιολόγοι στις ΗΠΑ, με κύρια ερευνήτρια την ελληνίδα μεταδιδακτορική επιστήμονα Σοφία Βρόντου, εντόπισαν και ενεργοποίησαν τεχνητά τα ειδικά νεύρα που εξηγούν γιατί προκαλείται αυτό το ευχάριστο αίσθημα.


Οι ερευνητές, υπό την καθοδήγηση του καθηγητή βιολογίας Ντέηβιντ Άντερσον του Ινστιτούτου Τεχνολογίας της Καλιφόρνια χρησιμοποίησαν γενετικά τροποποιημένα ποντίκια και εντόπισαν μια ειδική κατηγορία νευρώνων στο δέρμα, που αντιδρούν στο απαλό άγγιγμα, όχι όμως στο τσίμπημα ή στο χτύπημα, δηλαδή στα εξωτερικά ερεθίσματα που προκαλούν πόνο.

Η ανακάλυψη μπορεί να οδηγήσει στην ενεργοποίηση παρόμοιων νεύρων στους ανθρώπους, μέσα από την ανάπτυξη φαρμάκων ή λοσιόν για το δέρμα που θα παρέχουν έξτρα ευχαρίστηση κατά το μασάζ ή που θα ανακουφίζουν από τον πόνο και το στρες.

Το δέρμα των ανθρώπων και των ζώων είναι γεμάτο νευρικές απολήξεις που αντιδρούν στα διάφορα ευχάριστα και δυσάρεστα ερεθίσματα και μεταφέρουν τα αντίστοιχα μηνύματα στον εγκέφαλο. Όμως μέχρι σήμερα οι επιστήμονες έχουν ανακαλύψει κυρίως νεύρα που αντιδρούν στον πόνο, ενώ γνωρίζουν πολύ λιγότερα πράγματα για τους νευρώνες που μεταφέρουν ευχάριστα αισθήματα.

Με δεδομένο ότι το ξεψείρισμα, το γλείψιμο και το χαϊδολόγημα αποτελούν βασικό συστατικό για την οικοδόμηση καλών σχέσεων ανάμεσα σε αρκετά ζώα, οι επιστήμονες θεωρούν αναμενόμενο ότι, στην πορεία της εξέλιξης, αναπτύχθηκαν εξειδικευμένα νεύρα, που ενεργοποιούνται μόνο στο άγγιγμα για την μετάδοση ευχάριστων αισθημάτων.

Οι επιστήμονες είχαν εντοπίσει στο παρελθόν νεύρα ευαίσθητα στο άγγιγμα, όμως ποτέ έως τώρα δεν είχαν βρει την μοριακή ταυτότητα αυτών των νεύρων, οπότε ευελπιστούν ότι μελλοντικά θα μπορούν να τα ενεργοποιούν τεχνητά. Οι ερευνητές ανέφεραν όμως ότι είναι ακόμα πολύ πρόωρο να πουν κατά πόσο η ανακάλυψή τους θα έχει κάποια θεραπευτική ωφέλεια για τους ανθρώπους, π.χ. για όσους πάσχουν από μυϊκά ή νευρολογικά-ψυχιατρικά προβλήματα.

Από την άλλη, όπως επεσήμανε ο Άντερσον, είναι πιθανό στο μέλλον να παραχθεί μια ουσία που θα φέρνει έξτρα ευχαρίστηση στα κατοικίδια ζώα. «Φανταστείτε», είπε «να αλείφετε κάτι πάνω στο δέρμα του σκύλου ή του γάτου σας και να τους κάνετε να νιώθουν σαν να τους χαϊδεύετε, ακόμα κι όταν απουσιάζετε στη δουλειά. Θα κάνετε τα ζωάκια σας να αισθάνονται καλύτερα και ταυτόχρονα θα νιώθετε λιγότερες ενοχές που τα αφήνετε μόνα τους στο σπίτι!».