Τι θα συνέβαινε αν (λέμε αν) επιστρέφαμε τώρα στη δραχμή

Με οικονομικό εφιάλτη ισοδυναμεί για τους μισθωτούς, τους συνταξιούχους, τους αποταμιευτές και γενικότερα τη μεσαία τάξη ενδεχόμενη έξοδος της Ελλάδας από τη ζώνη του ευρώ και η συνακόλουθη υιοθέτηση νέου εθνικού νομίσματος. Οι μισθοί και οι συντάξεις, ειδικά οι χαμηλές, θα ισοπεδωθούν, ο πληθωρισμός λόγω της υποτίμησης θα εκτοξευτεί και οι καταθέσεις θα μετατραπούν αναγκαστικά στο νέο υποτιμημένο εθνικό νόμισμα.

Το δημοσίευμα του γερμανικού περιοδικού «Spiegel»την Παρασκευή περί πρόθεσης της Ελλάδας να εγκαταλείψει το κοινό ευρωπαϊκό νόμισμα προκάλεσε ρίγη ανησυχίας καθώς οι Έλληνες ενστικτωδώς γνωρίζουν ότι το κοινό ευρωπαϊκό νόμισμα αποτελεί μια εγγύηση για τα εισοδήματα και τις οικονομίες τους. Η «δημοκρατία» παρουσιάζει σήμερα τις επιπτώσεις μιας αποχώρησης της χώρας από το ευρώ σε βασικές οικονομικές παραμέτρους, όπως οι μισθοί, οι συντάξεις, οι τιμές των προϊόντων, η οικονομική δραστηριότητα, οι καταθέσεις και τα δάνεια.

Δεν υπάρχει θεσμοθετημένη διαδικασία εξόδου μιας χώρας από την ευρωζώνη. Έτσι, νομικά δεν έχει προβλεφθεί με ποιόν τρόπο μπορεί να γίνει αυτό, έστω και στην απίθανη περίπτωση που κάποια χώρα το επιλέξει. Ωστόσο, κανείς δεν μπορεί να εμποδίσει μια χώρα να επιλέξει την αποχώρησή της αναλαμβάνοντας βέβαια και το σχετικό κόστος αυτής της επιλογής.

Οικονομία
Η οικονομία θα υποστεί ένα ισχυρό σοκ από την αποχώρηση της Ελλάδας από την ευρωζώνη λόγω της κάθετης πτώσης των εισαγωγών. Η ύφεση μπορεί να φτάσει ακαριαία ακόμη και το 30%. Μακροπρόθεσμα όμως θα υπάρξουν οφέλη, όπως η τόνωση των εξαγωγικών τομέων της οικονομίας (π.χ. τουρισμός, βιομηχανία)

Τιμές
Η αποχώρηση της Ελλάδας από τη ζώνη του ευρώ θα προκαλέσει δραματική άνοδο του πληθωρισμού σε επίπεδα που θα εξαρτηθούν από το βαθμό της υποτίμησης του νέου εθνικού νομίσματος έναντι του ευρώ. Με την επαναφορά του εθνικού νομίσματος η κυβέρνηση θα ανακτήσει τη νομισματική πολιτική και θα προχωρήσει στην εκτύπωση νέου χρήματος προκειμένου να καλύψει τις κρατικές δαπάνες, όπως οι μισθοί και οι συντάξεις.

Το νέο εθνικό νόμισμα θα αφεθεί στις ορέξεις των αγορών συναλλάγματος και σύμφωνα με όλες τις εκτιμήσεις θα υποτιμηθεί δραστικά έναντι του ευρώ. Το δημοσίευμα του «Spiegel » έκανε λόγο για υποτίμηση 50%. Η υποτίμηση και η γενικότερη ανασφάλεια πολιτών και επιχειρήσεων θα εκτοξεύσεις τις τιμές των προϊόντων. Ο πληθωρισμός εκτιμάται ότι θα αυξηθεί σε ποσοστό μεγαλύτερο της υποτίμησης φτάνοντας το 70%-80%. Λογικά θα ληφθούν αμέσως αντιπληθωριστικά μέτρα, όπως η σημαντική αύξηση επιτοκίων. Οι τιμές ειδικά των εισαγόμενων προϊόντων θα εκτοξευθούν, καθώς λόγω της έλλειψης συναλλάγματος (ευρώ) που θα υπάρξει αμέσως μετά την αποχώρηση της χώρας από την ευρωζώνη οι ποσότητες των εισαγωγών(π.χ. καυσίμων) θα μειωθούν δραστικά.

Καταθέσεις
Σύμφωνα με τραπεζικά στελέχη η μετατροπή των καταθέσεων στις ελληνικές τράπεζες από ευρώ στο νέο εθνικό νόμισμα (π.χ. δραχμή) θεωρείται δεδομένη. Αυτό σημαίνει ότι η πραγματι9κή αξία των καταθέσεων θα μειωθεί αυτόματα στο μέγεθος υποτίμησης του νέου νομίσματος. Άγνωστο είναι τι θα γίνει με τις καταθέσεις στις ελληνικές τράπεζες σε συνάλλαγμα π.χ. δολάρια ή βρετανικές λίρες. Στο βαθμό που τα ποσά που έχουν κατατεθεί από τους Έλληνες σε συνάλλαγμα είναι κρίσιμα για τη βιωσιμότητα του τραπεζικού συστήματος, είναι πιθανό να μετατραπούν αναγκαστικά στο νέο εθνικό νόμισμα, δηλαδή να υποτιμηθούν. Σημειώνεται ότι στην Αργεντινή αμέσως μετά την υποτίμηση του νομίσματος οι καταθέσεις των Αργεντινών σε συνάλλαγμα μετατράπηκαν αναγκαστικά σε αργεντίνικο νόμισμα,(πέσο).

Δάνεια
Δεδομένη θεωρείται και η μετατροπή ενός μέρους ή του συνόλου των επιχειρήσεων προς τις τράπεζες από ευρώ στο νέο εθνικό νόμισμα. Και αυτό διότι είναι φύσεις αδύνατο οι καταναλωτές να αρχίσουν να αμείβονται σε ένα εθνικό νόμισμα, το οποίο θα είναι σημαντικά υποτιμημένο έναντι του ευρώ, και θα συνεχίσουν να εξυπηρετούν δάνεια τα οποία έχουν λάβει σε ευρώ.

Ωστόσο και σε αυτήν την περίπτωση εισερχόμαστε σε αχαρτογράφητη περιοχή. Προκειμένου να μην «επιδοτηθούν» έχοντες οι οποίοι αγόρασαν με δάνεια εκατομμυρίων ευρώ πολυτελείς κατο0ικίες, είναι πιθανό να γίνει μετατροπή ενός μέρους των δανείων στο νέο υποτιμημένο εθνικό νόμισμα. Για παράδειγμα, στην περίπτωση της Αργεντινής μετατράπηκε σε εθνικό νόμισμα τμήμα των δανείων που είχαν χορηγηθεί σε αμερικανικά δολάρια(π.χ. τα πρώτα 200.000 δολάρια.

«Κατεδάφιση» μισθών και συντάξεων
Οι μισθοί και ειδικά τα εισοδήματα των χαμηλόμισθων και των χαμηλοσυνταξιούχων θα κατεδαφιστούν στιγμιαία. Η εκτόξευση του πληθωρισμού θα τα εξανεμίσει με ό,τι αυτό συνεπάγεται για την αγοραστική δυνατότητά τους. Ουσιαστικά η κυβέρνηση θα τους πληρώνει με νέο εθνικό νόμισμα, το οποίο όμως θα έχει πολύ μικρότερη αγοραστική δύναμη σε σχέση με το ευρώ με το οποίο πληρώνονται σήμερα.