Πώς γίνεται η χρεοκοπία ενός κράτους

Η νομική μάχη της Αργεντινής με τα hedge funds (κερδοσκοπικά κεφάλαια) για τη χρεοκοπία που κήρυξε η χώρα το 2001 έχει αναδείξει την επιτακτική, κατά πολλούς, ανάγκη να υπάρξει νομοθεσία που θα διέπει το δίκαιο χρεοκοπίας για τις χώρες, υπό την αιγίδα του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου.


Πολλοί δικηγόροι, διαχειριστές κεφαλαίων και ειδικοί θεωρούν ότι η πρόσφατη απόφαση δικαστηρίου κατά της Αργεντινής καταδεικνύει τις αδυναμίες του συστήματος για τη διαχείριση χρεοκοπιών κρατών και θεωρούν ότι είναι καιρός να ξανασυζητηθεί ο «μηχανισμός αναδιάρθρωση κρατικού χρέους» που είχε προτείνει το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο το 2002.

Ο συγκεκριμένος μηχανισμός είναι ένα είδος εθελοντικού Chapter 11 (στην Ελλάδα άρθρο ’99), όμως με πρωτοβουλία των ΗΠΑ δε συζητήθηκε ποτέ.

Ωστόσο, σύμφωνα με το οικονομικό δίκτυο CNBC, η αλήθεια είναι ότι με αφορμή την κρίση χρέους της ευρωζώνης, γίνονται όλο και περισσότερες οι φωνές που ζητούν να αναληφθεί δράση.

Η ανάγκη υπογραμμίστηκε ακόμη περισσότερο μετά τη δικαστική νίκη των κερδοσκοπικών κεφαλαίων (hedge funds) επί της Αργεντινής για τη χρεοκοπία του 2001. 

Τα hedge funds υποστήριξαν, με επιτυχία, ότι η Αργεντινή δεν μπορεί να συνεχίσει να πληρώνει τους κατόχους ομολόγων που δέχτηκαν την αναδιάρθρωση χρέους και να μην πληρώνει όσους την αρνήθηκαν.

Παρότι η απόφαση πρέπει να επικυρωθεί από το Εφετείο των ΗΠΑ, η υπόθεση πιθανότατα θα καταλήξει στο Ανώτατο Δικαστήριο των ΗΠΑ, όμως η πρώτη απόφαση έχει ήδη προκαλέσει πολλές συζητήσεις.

Η δημιουργία ενός μηχανισμού θα απαιτήσει λοιπόν μεγάλη πολιτική θέληση. Το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, μετά την απόρριψη της πρότασης του πριν από 10 χρόνια, είναι μάλλον απίθανό να αναλάβει εκ νέου δράση εκτός και αν λάβει τη δέσμευση της αμερικανικής πολιτικής ηγεσίας ότι θα συναινέσει.

Παρόλα αυτά, για τη δημιουργία ενός μηχανισμού πτώχευσης χωρών σημαίνει ότι θα πρέπει το αμερικανικό υπουργείο Οικονομικών να λάβει την έγκριση του Κογκρέσου, πράγμα αρκετά δύσκολο, όχι όμως αδύνατο.

Την ίδια ώρα στην Ευρώπη, η κρίση χρέους είναι εξίσου πιθανό να αλλοιώσει τα δεδομένα όσο καλά και αν μελετηθούν.