O φορολογικός παράδεισος των Channel Islands

Όταν μια συστάδα νησιών στηρίζουν την οικονομική τους δραστηριότητα στην ίδρυση offshore εταιριών και προσφέρουν φορολογική «ασυλία», μετατρέπονται μοιραία στο «Άγιο Δισκοπότηρο» του επιχειρηματία που ψάχνει τρόπους να μεγιστοποιήσει τα κέρδη του.


Η πρόσφατη επιστολή Στουρνάρα προς τον βρετανό ομόλογό του για τους 97 έλληνες καταθέτες σε υποκατάστημα τράπεζας στο νησί Jersey έφερε στο φως τον αγαπημένο προορισμό επιχειρήσεων και φυσικών προσώπων, κυρίως από τον χώρο των τραπεζών και των εταιρειών διαχείρισης κεφαλαίων.

Το νησιωτικό σύμπλεγμα Channel Islands, που βρίσκεται στο θαλάσσιο πέρασμα μεταξύ Αγγλίας και Γαλλίας και στο οποίο ανήκει το νησάκι Jersey, είναι ένας από τους φορολογικούς παραδείσους του πλανήτη. 

Ολοένα και περισσότεροι λογιστές, σύμβουλοι επιχειρήσεων αλλά και τράπεζες υπογράφουν πολυετή συμβόλαια ενοικίασης γραφείων στο Λουξεμβούργο ή στα νησιά της Μάγχης, στην προσπάθειά τους να εξυπηρετήσουν πελάτες που αναζητούν νόμιμες μεθόδους φορολογικής ελάφρυνσης.

Η είσοδος στον φορολογικό παράδεισο είναι ιδιαιτέρως απλή



Η ιστορία και το ιδιόμορφο καθεστώς των Channel Islands δημιουργούν τις προϋποθέσεις για τις φορολογικές ελαφρύνσεις. Το σύμπλεγμα αποτελείται από 9 νησάκια. Οι κάτοικοί τους διατηρούν μεν την αγγλική υπηκοότητα, δεν εκπροσωπούνται ωστόσο στο αγγλικό κοινοβούλιο. Σύμφωνα με τoν καθηγητή Οικονομικών του Παντείου Πανεπιστημίου, Κωνσταντίνο Μελά, τα νησιά αποτελούν βασικό κέντρο, στο οποίο προσφεύγουν και φυσικά πρόσωπα -εκτός από εταιρίες-, καθώς ελαχιστοποιείται η δυνατότητα παρέμβασης και ελέγχου από φοροελεγκτικές υπηρεσίες άλλων κρατών. «Εκεί δραστηριοποιούνται εταιρίες ίδρυσης offshore εταιριών. Μπορεί να λειτουργούν απλά με ένα μηχάνημα, που μοιάζει με ΑΤΜ, και έναν υπάλληλο. Όλη η εταιρία είναι ένα ηλεκτρονικό κουτί και τίποτα παραπάνω. Οι νομικοί εκπρόσωποι αυτών των εταιριών βρίσκονται στο Λουξεμβούργο, την Ελβετία, την Αγγλία και τις ΗΠΑ», επισημαίνει.

Τα νησιά δεν επιβαρύνουν τους κατοίκους τους με φόρους: η φορολογία είναι σχεδόν μηδενική 



Σύμφωνα με τον φοροτεχνικό Νίκο Μανωλίτση, τα Channel Islands δεν έχουν καθόλου ΦΠΑ, ενώ οι κάτοικοί τους -περίπου 170.000 άνθρωποι- έχουν κατά κεφαλήν εισόδημα 50.000 δολάρια. Η φορολογία εισοδήματος μέχρι το 2008 ήταν στο 3%, ενώ έκτοτε αυξήθηκε στο... 5%. «Είναι λογικό λοιπόν να προκαλούν το ενδιαφέρον επενδυτών από όλο τον πλανήτη, αν σκεφτείτε την αντίστοιχη φορολογία που ισχύει στην Ελλάδα», εξηγεί.

«Offshore: Ένας καλός τρόπος νόμιμης φοροδιαφυγής»


Το τέχνασμα της ίδρυσης οffshore εταιριών, όπως αναφέρει δικηγόρος που ασχολείται με φορολογικά θέματα και επενδύσεις στο εξωτερικό, «είναι ένας καλός τρόπος νόμιμης φοροδιαφυγής. Η σύσταση offshore εταιρίας γίνεται πολύ απλά. Κάνεις την αίτηση μέσω διαδικτύου και μέσα σε μία εβδομάδα έχεις εταιρία με κόστος ίδρυσης το πολύ 2.000 ευρώ», αναφέρει. 

Επισημαίνει μάλιστα ότι οι συγκεκριμένοι φορολογικοί παράδεισοι έχουν ως βασική πηγή κρατικών εσόδων τη σύσταση τέτοιων εταιριών. «Όπως υπάρχουν χώρες που ζουν από τη βιομηχανία, τον τουρισμό ή την αγροτική παραγωγή, αυτοί ζουν από την ίδρυση και τη λειτουργία offshore. Κερδίζουν χρήματα από τα τέλη (που είναι σχεδόν μηδαμινά για τους επενδυτές) και καταφέρνουν να συντηρούν την οικονομική τους λειτουργία», καταλήγει.

Σύμφωνα με την ίδια πηγή, τα Channel Islands επιβάλλουν την ίδρυση εταιριών με ονομαστικές μετοχές. Αυτό σημαίνει ότι αν κάποιος διατηρεί εκεί μια εταιρεία και είναι μέτοχος σε αυτήν, πρέπει να αναφέρεται το όνομά του. «Υπάρχει βέβαια και το κλασικό κόλπο, όταν οι μέτοχοι που φαίνονται (nominish holders) καλύπτουν κάποιους άλλους μετόχους, που θέλουν να μείνουν στην αφάνεια», και συνεχίζει λέγοντας ότι «η δεύτερη λίστα των Ελλήνων που έχουν λογαριασμούς στην ελβετική HSBC και ήρθε πρόσφατα στη δημοσιότητα προέρχεται από το Jersey, ένα από 9 νησιά των Channel».

Τα Channel Islands λειτουργούν ως αυτόνομο κράτος με δικό τους νόμισμα


Ο κ. Μελάς επισημαίνει ότι τα 9 αυτά νησάκια έχουν χαρακτηριστεί «εξωχώρια κέντρα» από τη Μεγάλη Βρετανία και έχουν αυτόνομο καθεστώς: «Λειτουργούν δηλαδή ως αυτόνομα κρατίδια με φορολογικό καθεστώς εντελώς διαφορετικό από αυτό της Αγγλίας».

Βασικό στοιχείο της οικονομικής τους λειτουργίας είναι ότι έχουν δικό τους νόμισμα, αντίστοιχο της αγγλικής λίρας, το οποίο αντιστοιχεί σε 100 πένες περίπου το καθένα. Παρά το γεγονός ότι βρίσκονται στην Ευρώπη, δεν ανήκουν στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Το νομικό τους καθεστώς, αν και βασίζεται στο αγγλικό Δίκαιο, στην πραγματικότητα είναι ένα μείγμα τοπικής νομοθεσίας με στοιχεία από το Δίκαιο που ίσχυε παλαιότερα στη Βρετανία.